Chiński erytrol gorszy niż europejski?

1
Chiński erytrol gorszy niż europejski?
4.19 avg. rating (83% score) - 31 votes

Czy erytrol jest zdrowy i bezpieczny? Czy naprawdę ma zero kalorii? Czy to prawda, że lepiej kupować europejski niż chiński? Jak wybrać najlepszy erytrytol? Odkąd cena tego słodzika spadła na tyle, że zaczął być dostępny dla zwykłych zjadaczy chleba, wokół rodzajów, właściwości i działania tego składnika narosło sporo mitów rozsiewanych często przez… samych producentów. Nie daj się zmanipulować i poznaj fakty!

Czym jest erytrol?

Struktura chemiczna erytytoluErytrytol (inaczej erytryt, erythritol) to substancja chemiczna należąca do grupy tzw. alkoholi cukrowych (polioli). Posiada grupę hydroksylową (O-H) charakterystyczną dla cukrów, jednak zamiast grupy karboksylowej (C=O), w to miejsce dołączona jest grupa -OH, charakterystyczna dla alkoholi. Innymi środkami słodzącymi należącymi do polioli jest m.in. ksylitol oraz maltitol. Róźnią się one między sobą wielkością cząsteczek oraz kalorycznością: erytrol jest najmniej a sorbitol najbardziej energetycznym alkoholem cukrowym (wciąż jednak są to bardzo nieznaczące ilości w porównaniu do cukru stołowego). (przeczytaj więcej czym są alkohole cukrowe)

Erytrol jest małą cząsteczką prawie w całości absorbowaną w jelicie cienkim (tylko około 10% trafia do jelita wielkiego) i  wydalaną w wraz z moczem. Dzięki tej właściwości chemicznej można spożyć jej większe ilości bez objawów żołądkowych, jak ma to często miejsce w przypadku maltitolu czy ksylitolu. Dopiero dawka ponad 50g (czyli 3 łyżki) wykazuje u osób szczególnie wrażliwych potencjalnie działanie przeczyszczające – dla porównania w przypadku maltitolu czy sorbitolu już jedna płaska łyżeczka może wywołać rozstrój żołądka.

Erytrol E-968: działanie i właściwości

Erytrol jako czysty chemicznie środek słodzący pozostawia delikatnie chłodzący posmak w ustach. Z tego powodu w połączeniu z aspartamem jest stosowany w miętowych gumach do żucia. Dostępny jest  również w połączeniu z glikozydami stewiolowymi (czyli popularną stewią), dzięki czemu neutralizowany jest jej gorzki posmak – takie połączenie (dostepne np. w produktach Natusweet albo SukrinPlus) przy odpowiednio dobranej proporcji glikozydów stewiolowych do erytrolu umożliwia stosowanie gotowego słodzika jako alternatywy do cukru 1:1, bez konieczności przeliczania.

Właściwości cukru i wybranych substancji słodzących - porównanie

SubstancjaSłodkośćEfektHigroskopijnośćkcal/100gefekt przeczyszczający w przypadku nadmiernego spożycia
Sacharaza1brakśrednia400nie
Erytrytol0,53 - 0,7chłodzącybardzo niska40 (1)nie
Ksyliol0,87 - 1bardzo chłodzącywysoka240tak
Sorbitol0,6 - 0,7chłodzącyśrednia260tak (!)
Maltitol0,74 - 0,95brakśrednia210tak
Izomalt0,35 - 0,6brakniska200tak
Opracowanie własne na podstawie Tomasik P., Chemical and Functional Properties of Food Saccharides, 2003

Ze względu na znikomą kaloryczność erytrytol jest powszechnie stosowany jako substancja słodząca w produktach „bez cukru”  – łyżeczka tego słodzika zawiera tylko 0,2 kalorii, kiedy to biały cukier ma prawie 20 razy więcej kalorii. Ze względu na słodkość oraz zdolność zagęszczania erytrol jest dodawany do galaretek, budyniów czy zupek w proszku. Stosowany również do wód aromatyzowanych, soków oraz mleka. Alkohole cukrowe ze względu na inną strukturę chemiczną nie podnoszą poziomu cukru we krwi – ich metabolizm jest wolniejszy i nie potrzebuje znaczącej ilości insuliny. Z tego powodu jest częstym słodzikiem cukrzyków oraz osób na diecie niskowęglowodanowej. W 1994 r. przeprowadzono badanie wpływu erytrolu na poziom glukozy oraz insuliny we krwi2; nie stwierdzono jego wpływu na poziom cukru we krwi. Wykazano również brak oddziaływania na poziom cholesterolu, triglicerydów oraz kwasów tłuszczowych.

Dieta bogata w sacharozę nie jest korzystna dla higieny jamie ustnej. Bakterie w procesie metabolizowania cukrów wytwarzają kwas, który powoduje próchnicę i ubytki. Jego głównym źródłem jest glukoza oraz fruktoza. Ponieważ z chemicznego punktu widzenia erytrol jest alkoholem, a nie cukrem,  to nie prowadzi on do wzrostu i rozwoju bakterii kwasotwórzczych. Dzięki tej właściwości wykorzystywany jest również w pastach do zębów.

W 1991 roku erytrol został po raz pierwszy sklasyfikowano przez amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA) jako środek ogólnie bezpieczny (GRAS); W 2001 r. ten status został potwierdzony i do dnia dzisiejszego nie istnieją udowodnione i niezaprzeczalne dowody wskazujące na jakiekolwiek niepożądane działanie tego alkoholu cukrowego. Nie zaleca się go jednak dzieciom poniżej 3 roku życia, ze względu na nie wystarczająco rozwiniętą florę bakteryjną.

Skąd pochodzi erytrol ?

Opakowania erytrolu różnych producentów
Erytrytol różnych producentów – ceny za 0,5kg oraz kraje pochodzenia surowca: 1. Santini, 22,39 PLN , Francja 2. ESN, 23,45 PLN, Niemcy, 3. Fit Food, 17,99 PLN, Chiny, 4. Sukrin 34,27 PLN, 5. Skinny Body 21,89 PLN, Chiny

Erytrol jest naturalną substancją słodzącą wystepującą w niedużych ilościach w owocach, warzywach, sake oraz sosie sojowym. Na skalę przemysłową wytwarzany jest w procesie enzymatycznej hydrolizy skrobii kukurydzianej w wyniku której powstaje D-glukoza. Poddana fermentacji w obecności drożdzy (Moniliella sp., Trichosporonoides sp., Yarrowia lipolytica Wratislawia) lub grzybów (Aurebasidium sp.) zostaje przekształcona w erytrol oraz substancje poboczne takie jak glicerol i ribitol. Uzyskiwany proces charakteryzuje się dużą  wydajnością na poziomie 40-50%, oraz wysoką czystością produktu (na poziomie 99%).

Ze względu na to, że erytrytol występuje w przyrodzie w bardzo niedużych ilościach, opracowano metody pozyskiwania tego składnika produkcyjnie. Niektórzy obawiają się, że naturalny erytrol różni się od tego pozyskiwanego na drodze chemicznej ekstrakcji. Ten strach jest niczym nie uzasadniony, ponieważ struktura chemiczna erytrytolu występującego w owocach jest taka sama jak tego, który jest produkowany na szeroką skalę – erytrol to czysta, jednorodna substancja: C4H10O4 niezależnie od tego z czego i w jaki sposób jest pozyskiwana.

W polskim internecie (dlaczego tylko polskim? o tym czytaj dalej!) znajdziemy wiele wpisów dotyczących znaczenia kraju pochodzenia erytrolu – tak jak w przypadku ksylitolu zwykło się uważać, że ten najlepszy pochodzi z Finlandii, tak w przypadku erytrytolu za najlepszy wskazuje się erytrol francuski. Przeciwnicy chińskiego, zarzucają mu, że ma gorzki smak a nawet – uwaga – właściwości wywoływania grzybicy (sic!). Analizując temat pochodzenia erytrolu zagłębiłam się mocno w ten temat i przeszukiwałam pod tym kątem strony anglojęzyczne – co się okazuje? Nigdzie na całym świecie nie uważa się chińskiego erytrolu za gorszy niż pochodzący z innych krajów, Polska jest jedynym krajem, w którym pojawiła się tego typu teoria – nie znajdziecie jej przeszukując anglojęzyczny internet, nie ma takich analiz po rosyjsku, po niemiecku, ba! nie ma ich nawet po francusku, choć to francuski erytrytol miałby być tym najlepszym.

Nigdzie na całym świecie nie przeprowadzono ani jednego badania naukowego porównującego właściwości erytrytolu w zależności od kraju pochodzenia. Nie ma na ten temat ani słowa w literaturze, a pojawiające się w Polsce informacje na ten temat są kryptoreklamą jednego producenta, jest to tzw. 'szeptanka’.

Co ciekawe – osoby negujące produkty importowane, w opozycji polecają dokładnie ten sam produkt polskiego producenta (warto tu zwrócić uwagę na daty i godziny wpisów na różnych forach – zadziwiająca zbieżność, prawda?).

Opinie na temat erytrytolu
Wybór opinii o erytrolu z różnych forów – wszyscy krytykujący chiński erytrol polecają erytrol tego samego polskiego producenta. Komentarze pojawiają się na różnych forach w odstępie kilku minut co nasuwa wniosek, że są to komentarze pisane na zlecenie tego producenta jako element tzw. szeptanej kampanii marketingowej.

Przytaczane argumenty są jednak nieprawdziwe! Synteza erytrolu powstaje w wyniku konkretnego procesu i nie ma tam miejsca na odchylenia czy zmiany dotyczące składu substancji lub technologii jego produkcji – produktem końcowym jest erytrytol, substancja jednorodna. Takie działania można porównać do kampanii reklamowej farb Magnat z udziałem Wojciecha Modesta Amaro – znany kucharz informuje nas w reklamie, że wie o tym, że w mieszkaniach może być formaldehyd, dlatego stosuje farby Magnat, które eliminują tą substancję z jego domu w 99%. Czy kiedykolwiek przed tą reklamą słyszałeś o formaldehydzie w mieszkaniu? Zapewne nie. Ale brzmi niepokojąco – to wystarczy, żeby sporo osób pognało do wujka Googla dowiedzieć się na ten temat coś więcej; sprawdź więc co stanie się gdy w wyszukiwarkę wpiszesz np. słowa „fromaldehyd mieszkanie” albo „formaldehyd farba”? Niezwiązane z marką pytanie nakieruje cię wprost na stony jednego producenta. A że farb mających te same właściwości jest na rynku kilkanaście? Phi, kogo to obchodzi?

Wyniki wyszukiwania formaldehyd farba
Stary-nowy trik: wykreuj cechę, która nie istnieje, albo cechę pozorną, która mają wszystkie produkty danego rodzaju i oprzyj o nią komunikat reklamowy. W przypadku erytrolu podjęto próbę zastosowania tego samego mechanizmu – wykreowano pozorną zaletę (europejskie pochodzenie) i przeciwstawną jej pozorną wadę(chińskie pochodzenie), wyłącznie w celu naprowadzenia zainteresowanego konsumenta na produkt jednej określonej marki.

Wracając do tematu erytrytolu warto zauważyć, że zgodnie z obowiązującymi przepisami wszystkie produkty importowane do Unii Europejskiej przechodzą szczegółowe badania dotyczące zawartości zanieczyszczeń – każda importowana do UE partia erytrolu musi być zbadana i certyfikowana pod kątem składu, jakości i zanieczyszczeń. Tymczasem takich badań nie przechodzi surowiec produkowany w Unii Europejskiej, którego jakość opiera się tylko o deklaracje producenta – to nie oznacza, że erytrytol europejski jest gorszy, ale gwarantuje, że gdyby temu chińskiemu coś dolegało, zostałoby to zweryfikowane i w ogóle nie miałby szans trafić na rynek UE, można więc mówić nawet o wyższości azjatyckiego produktu ze względu na wzmożone kontrole podczas jego importu do Europy.

Podsumowanie

Na podstawie przeglądu publikacji dotyczącej erytrolu można wysnuć wniosek że dostępne na rynku produkty są takie same! Ich różnice wynikające z ceny tyczą się głównie kraju pochodzenia  oraz dodatkowych oznaczeń np. „wolny od GMO”, czy „odpowiedni dla wegetarian”. Trzeba jednak wiedzieć, że w większości to proste chwyty marketingowe, ponieważ erytrol jest pochodzenia roślinnego, przy jego produkcji nie ucierpiało żadne zwierze, a kraj pochodzenia nie ma wpływu na skład produktu. Jeśli chcesz kupować lokalne produkty kierując się patriotyzmem – wybieraj erytrol francuski, niemiecki czy polski w zależności od swoich preferencji, nie daj się jednak nabrać na niczym nieuzasadnione spiskowe teorie, bo w praktyce te produkty niczym się między sobą nie różnią.

  1. Teoretyczna kaloryczność erytrytolu mierzona w laboratoryjnym kalorymetrze wnosi 40kcal/100g. Ze względu na nieprzyswajalność tego słodzika przez ludzki organizm praktyczna kaloryczność dietetyczna wynosi 0kcal.
  2. http://europepmc.org/abstract/med/8039489
4.19 avg. rating (83% score) - 31 votes
Summary
Chiński erytrol gorszy niż europejski?
Article Name
Chiński erytrol gorszy niż europejski?
Description
Jak powstaje erytrol? Czy ten słodzik jest bezpieczny? Czym różni się erytrol chiński od erytrolu produkowanego w Europie? Artykuł daje odpowiedzi na temat najczęstszych pytań dotyczących erytrytolu.
Author