Żelazo jest jednym z kluczowych składników mineralnych dla człowieka, dlatego jego ilość w diecie powinna być zawsze odpowiednia. Żelazo to pierwiastek chemiczny, który zaliczany jest do metali. Jest jednym z najczęściej występujących na Ziemi. Posiada również szerokie zastosowanie biologiczne i jest niezbędny do życia praktycznie każdego żywego organizmu.
Jak działa żelazo?
W organizmie człowieka znajduje się od 3 do 5 g żelaza. Przede wszystkim znajduje się ono w hemoglobinie – w białku oraz czerwonym barwniku krwi, który pozwala na pobieranie tlenu w płucach i dostarczanie go do tkanek organizmu. Żelazo jest też składnikiem mioglobiny – jest to białko znajdujące się w tkance mięśniowej. Pod kątem budowy i działania jest podobne do hemoglobiny i odpowiada za pobieranie tlenu potrzebnego do pracy przez mięśnie. Żelazo występuje również w szpiku kostnym, gdzie stanowi ono ważny element w produkcji krwinek czerwonych. Ponadto żelazo spotykamy w różnych enzymach tkankowych.
Niedobór żelaza powoduje niedokrwistość, czyli anemię. Mówimy wówczas o niedokrwistości mikrocytarnej. Do niedokrwistości tego rodzaju może dojść w wyniku obfitego krwawienia miesiączkowego, z urazami, w wyniku których doszło do znacznej utraty krwi. Do niedokrwistości tego rodzaju może dojść także u wegetarian i wegan.
Właściwości żelaza:
-
uczestniczy w procesie tworzenia krwinek czerwonych
-
pozwala na zaopatrywanie w tlen komórek w organizmie
-
wpływa na metabolizm cholesterolu
-
wspomaga działanie układu nerwowego
-
zwiększa skuteczność detoksykacji szkodliwych związków w wątrobie
-
podnosi skuteczność działania systemu odpornościowego
Sposób użycia żelaza
Najwięcej żelaza znajduje się w mięsie – jest to tak zwane żelazo hemowe i to właśnie to żelazo wchłania się najlepiej w porównaniu do żelaza w produktach roślinnych – w nich występuje żelazo niehemowe. Dostępne jest też w żółtkach jaj, produktach mlecznych jak mleko, twaróg, w rybach, brokułach, orzechach. Wchłanianie żelaza obniżają wapń i fosfor, natomiast zwiększa je witamina C.
Dzienne zapotrzebowanie na żelazo to 18 mg u kobiet, natomiast u mężczyzn to 10 mg.