Ashwagandha, znana również pod nazwą witani ospałej, jest jednym z najpopularniejszych ziół stosowanych w Ajurwedzie. Jej nazwa w tłumaczeniu z sanskrytu odwołuje się do „zapachu ogiera”, nawiązując do charakterystycznego zapachu korzenia tej rośliny i jej cudownej mocy, która generuje olbrzymie pokłady witalności i wigoru, szczególnie w czasie rekonwalescencji. Chociaż Ashwagandha jest często określany jako „żeń-szeń indyjski” ze względu na podobne właściwości co tradycyjny „żeń-szeń chiński”, to botanicznie rośliny te nie są ze sobą w żadnym stopniu spokrewnione.
Ashwagandha przypomina swoim wyglądem krzew pomidora – ma jednak mniejsze czerwone owoce oraz owalne liście z żółtymi kwiatami. Zioło to stosowane jest od ponad 3000 lat w Indiach, a rośnie z suchych regionach tego kraju, w północnej Afryce i Bliskim Wschodzie, a obecnie uprawiana jest również w bardziej łagodnym klimacie, w tym w Stanach Zjednoczonych.
Z reguły suplementację Ashwagandhą zaleca się osobom które czują notorycznie:
- zmęczenie,
- stres,
- brak energii,
- trudności z koncentracją.
Ashwagandha może faktycznie złagodzić te objawy, dodawać energii oraz spowolnić objawy komórkowego starzenia się organizmu.
Ashwagandha jako adaptogen
W Ajurwedzie istnieje specyficzna grupa ziół o właściwościach adaptogennych, a Ashwagandhe można zaliczyć do jednych z nich. Działanie to, w uproszczeniu, sprowadza się do zmniejszenia reakcji na stres i szybszej regeneracji komórkowej. Substancje aktywne tego zioła pomagają organizmowi lepiej sobie radzić z czynnikami stresu takimi jak duży wysiłek fizyczny, bezsenność, przemęczenie, ale również toksyny ze środowiska zewnętrznego. Działanie to wynika z wysokiej zawartości wielu związków bioaktywnych, w tym zanolidów (laktony steroidowe), alkaloidów, choliny, kwasów tłuszczowych, aminokwasów i cukrów. To naturalne połączenie aminokwasów, witamin i ziół mniejsza reakcję na stres oraz wspomaga szybszą regeneracje komórkową. Pomagają organizmowi lepiej sobie radzić z stresorami, takimi jak duży wysiłek fizyczny, bezsenność, przemęczenie, ale również toksyny ze środowiska zewnętrznego.
Naukowcy medyczni od lat z wielkim zainteresowaniem studiują działanie Ashwagandhy. Dostępnych jest wiele publikacji opisujących jej terapeutyczne działanie w wielu schorzeniach. Na tej podstawie można z całą pewnością stwierdzić, że Ashwaganda będzie idealnym uzupełnieniem diety:
- osób częstohorujących, mających długotrwale osłabioną odporność,
- pracujących w trudnych warunkach (w otoczeniu toksyn, zanieczyszczeń, smogu),
- dla osób w okresie egzaminów, w przygotowaniach do sesji – gdy potrzebna świeżości umysłu i potrzeba szybkiego przyswajania wiedzy będzie bardzo istotna,
- podczas przesilenia jesiennego zmniejsza skłonności do depresji, lęków, a przy tym nie powoduje senności,
- dobre uzupełnienie diety dla osób zmagających się z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej (cukrzyca, insulinoopornośc, hiperinsulinemia),
- osób które często zmagają się z podwyższonym poziomem kortyzolu ( sportowców, osób z niedoczynnością i nadczynnością tarczycy, chorobie Hashimoto i Gravesa-Basedowa),
- dla osób po 50 roku życia zmagających się z wysokim poziomem cholesterolu we krwi,
- we wszelkich stanach zapalnych jelit (jelito przesiąkliwe, nietolerancje pokarmowe),
- u osób zmagających się obniżonym libido.
Ashwagandha w codziennej diecie
Według Ajurwedy nasze ciała „utkane jest” z jedzenia. Może nie bez przyczyny mówi się „jesteśmy tym co jemy”. Substancje odżywcze które spożywamy są metabolizowane w energię która tworzy nasze komórki, tkanki i narządy. Każdego dnia nasze ciało potrzebuje niezbędnych witamin, minerałów i innych składników odżywczych aby utrzymać równowagę naszego ciała. Przyjmowanie suplementów Ashwagandhy może stanowić skuteczną pomoc w stworzenie tej równowagi.
Kwestią wartą uwagi jest, że producenci suplementów (w tym Ashwagandhy) nie są sprawdzani na to co i w jakich dawkach sprzedają swoim klientom.
Aktywność producentów suplementów w Polsce kończy się na internetowym zgłoszeniu opracowanego produkty do Głównego Inspektoratu Sanitarnego (tzw. GISu). Dlatego warto tu sięgać po suplementy firm, które posiadają wewnętrzne kontrole i atesty, nie dopuszczając nieprzebadanych produktów do obrotu.
Jako ciekawostkę, można przytoczyć przykład Stanów Zjednoczonych, gdzie badania National Centre for Complementary and Integrative Health wykazały, że aż 21% z 193 przebadanych produktów (wyprodukowanych w Stanach Zjednoczonych i Indiach) miało poziomy ołowiu, rtęci i arsenu powyżej poziomu uznawanego za dopuszczalne w przypadku dziennego spożycia przez ludzi. Niestety nie ma takich statystyk dotyczących polskich producentów.
Suplementacja Ashwagandhy – dozowanie
Ashwagandha jest zazwyczaj spożywana w postaci kapsułek. Rozpoczynając suplementację powinno zaczynać się od najniższej dawki i stopniowo ją podwyższać, aż do uzyskania tej optymalnej. Ashwagandhe można również zakupić w formie suszonej i pić w postaci naparu (6-7g dziennie) lub nalewki. Dla osób cierpiących na bezsenność i niepokój korzystne jest posiadanie filiżanki gorącego mleka zawierającego łyżeczkę sproszkowanego Ashwagandha przed snem.
Zmiany w diecie wraz z suplementacją Ashwagandha mogą pomóc w osiągnięciu lepszych wyników treningowych, spowolnieniu procesu starzenia się, zrównoważeniu gospodarki hormonalnej, zwiększeniu energii witalnej i ogólnej poprawie zdrowia. Ashwagandha nie może być jednak stosowana jako lekarstwo na depresję. Z podjęciem suplementacji powinny iść w parze ćwiczenia relaksacyjne, joga a czasem również psychoterapia.
Najczęstsze działania niepożądane związane ze stosowaniem Ashwagandhy to dyskomfort w żołądku, biegunka i wymioty. Ryzyko dolegliwości żołądkowo-jelitowych jest zmniejszone, jeśli suplement przyjmowany jest wraz z posiłkiem.
Podwójne działanie Ashwagandhy
Ashwagandha jest stosowana w tradycyjnej medycynie ajurwedyjskiej zarówno jako środek dodający energii jak i wspomagający zasypianie. Jak to jest jednak możliwe? Adaptogenny charakter Ashwagandhy oznacza, że w zależności od potrzeb, działa zarówno jako środek uspokajający, jak również pobudzający w zależności od potrzeb. Wiele osób jednak decyduje się przyjmować Ashwagandhe tylko wieczorem, ponieważ powoduje zwiększone uczucie senności.
Uwaga! Jak większość suplementów Ashwagandha nie jest zalecana kobietom w ciąży oraz karmiącym piersią.
Pisząc ten artykuł korzystałam z:
- www.chopra.com/articles/what-is-ashwagandha
- www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-953-ashwagandha.aspx?activeingredientid=953
- draxe.com/ashwagandha-proven-to-heal-thyroid-and-adrenals/
- organixx.com/health-benefits-of-ashwagandha/
- www.healthline.com/health/food-nutrition/ashwagandha-health-benefits
- www.1stopwellbeing.com/supplements-and-herbs/ashwagandha/how-to-take-ashwagandha
- https://www.apollopharmacy.in/blog/5-ultimate-ayurvedic-remedies-fight-smog/
